مقدمه (AIDA)
تا حالا شده برای یک تصمیم ساده مثل انتخاب فونت یا قیمتگذاری پروژه، ساعتها وقت بگذارید و باز هم مطمئن نباشید؟
این اتفاق رایج است؛ مخصوصاً برای فریلنسرها و دانشجویانی که مدام با گزینههای بیپایان روبهرو هستند. نتیجه؟ خستگی ذهنی، استرس و عقب افتادن از کار.
اینجاست که روانشناس Barry Schwartz در کتاب Paradox of Choice تفاوت دو سبک تصمیمگیری را توضیح میدهد: Maximizing (جستجوی بهترینِ ممکن) و Satisficing (انتخاب کافی و مناسب).
در این مقاله یاد میگیریم چطور با استفاده از مدل علمی شوارتز، تردیدهای بیپایان را کنار بگذاریم و تصمیمهای سریعتر و کارآمدتری بگیریم. در انتها هم یک تمرین ۵ دقیقهای برای سادهسازی انتخابها خواهید داشت.

مدل علمی چیست؟ (Feature)
Barry Schwartz میگوید ما دو سبک تصمیمگیری داریم:
Maximizing: همیشه بهدنبال بهترین گزینه ممکن هستیم؛ حتی اگر زمان و انرژی زیادی از دست بدهیم.
Satisficing: گزینهای را انتخاب میکنیم که «کافی و مناسب» است، حتی اگر بهترین نباشد.
اعتبار و مزیت مدل (Advantage/Evidence)
تحقیقات شوارتز نشان دادهاند که:
Maximizerها بیشتر دچار استرس، نارضایتی و پشیمانی میشوند.
Satisficerها معمولاً رضایت بیشتری دارند، سریعتر پیش میروند و در بلندمدت هم موفقترند.
این یافتهها بارها در روانشناسی تصمیمگیری و مدیریت زمان تأیید شدهاند.
فایده مستقیم برای شما (Benefit)
برای فریلنسر: بهجای صرف سه روز برای انتخاب بهترین پلتفرم، یک گزینه مناسب انتخاب کنید و پروژه را جلو ببرید.
برای دانشجو: بهجای وسواس روی بهترین منبع درسی، یک منبع کافی را بخوانید و عمل کنید.
برای استارتاپ: بهجای تأخیر در لانچ محصول تا رسیدن به «نسخه کامل»، با یک نسخه کافی وارد بازار شوید و یاد بگیرید.
مثال کوتاه
یک فریلنسر طراحی لوگو سه روز وقت گذاشت تا بهترین فونت را پیدا کند، ولی پروژه دیر تحویل داد و مشتری ناراضی شد. دفعه بعد با انتخاب «کافی و خوب» در همان روز اول، کار را بهموقع تحویل داد و اعتماد مشتری را حفظ کرد.
تمرین ۵ دقیقهای برای سادهسازی انتخابها
۱. یک تصمیمی که امروز باید بگیرید را بنویسید.
۲. حداقل معیارهای «کافی بودن» را مشخص کنید (مثلاً: قیمت مناسب، کیفیت متوسط به بالا، در دسترس بودن).
3. اولین گزینهای که این معیارها را دارد انتخاب کنید.
4. به خودتان اجازه بدهید به سراغ مرحله بعد بروید، حتی اگر بهترین گزینه را پیدا نکردید.
اگر این تمرین برایتان کاربردی بود، تمرینهای بیشتر را در کانال تلگرام هموار پیدا کنید.
و اگر میخواهید کنار دیگران تصمیمهای سریعتر و هوشمندانهتر بگیرید، به ما در فضای کار اشتراکی هموار سر بزنید.





