
چرا وقتی بازخورد میدم، طرف مقابلم دلخور میشه؟
تا حالا شده وقتی به کسی بازخورد میدهید، واکنشش کاملاً متفاوت از آنچه انتظار داشتید باشد؟
مثلاً میخواهید کمک کنید، اما طرف مقابل دفاعی میشود یا حتی دلخور و ناراحت؟ این موقعیت نه فقط آزاردهنده است، بلکه میتواند روابط کاری و شخصی را تحت تاثیر قرار دهد. چرا این اتفاق میافتد؟
قبل از شناخت مشکل، چه تجربههایی داشتهایم؟
- فریلنسرها: وقتی به همکار یا مشتری بازخورد میدهند، ممکن است به جای قدردانی، احساس کنند مورد حمله قرار گرفتهاند و روابط آسیب میبیند.
- دانشجویان: در پروژههای گروهی، بازخورد دادن به همتیمیها اغلب باعث ایجاد دلخوری و تنش میشود.
- کارآفرینها و مدیران: تلاش برای بهبود عملکرد تیم ممکن است به جای تاثیر مثبت، باعث کاهش انگیزه و ناراحتی شود.
این دلخوریها اغلب ریشه در نوع ارائه بازخورد دارند و همان چیزی است که به آن Feedback Delivery Gap میگویند: شکاف بین نیت خوب ما و درک طرف مقابل از پیام.
اما تصور کن وقتی بتوانی بازخورد بدهی طوری که:
طرف مقابل حس کند واقعاً شنیده و درک شده است، نه اینکه مورد نقد و حمله قرار گرفته.
بازخوردها در راستای رشد و بهبود فردی و حرفهای باشند، بدون ایجاد دلخوری و حساسیت.
روابط کاری و شخصی قویتر شود و فضای اعتماد و همکاری شکل بگیرد.
این تغییرات بهراحتی قابل دستیابی است و احساس رضایت و آرامش بیشتری در گفتگوهایت ایجاد میکند.
معرفی روش علمی SBI (Situation-Behavior-Impact)
روش SBI یکی از سادهترین و موثرترین تکنیکها برای ارائه بازخورد سازنده است.
- S (Situation): دقیقاً مشخص کن که بازخورد درباره کدام موقعیت یا زمان است.
- B (Behavior): رفتار مشخصی که میخواهی دربارهاش صحبت کنی را شرح بده، بدون قضاوت یا تفسیر شخصی.
- I (Impact): توضیح بده که این رفتار چه تاثیری روی تو یا محیط کار گذاشته است.
مثال ساده:
به جای گفتن «تو همیشه دیر میآیی و باعث میشی من معطل بمونم»، بگو:
«دیروز جلسه تیمی که شروع شد، وقتی دیر رسیدی (Situation)، وقتی منتظر تو موندیم و نتونستیم کارمون رو سریع شروع کنیم (Behavior)، من احساس کردم که کار تیم به تاخیر افتاد و استرس گرفتم (Impact).»
چند تمرین کاربردی:
- آمادهسازی بازخورد: قبل از گفتن، جملههای خود را بر اساس SBI بنویس.
- تمرین شنیدن فعال: بعد از دادن بازخورد، اجازه بده طرف مقابل احساسات و نظراتش را بگوید.
- استفاده از جملات «من» به جای «تو»: تمرکز بر تاثیر روی خودت باعث کاهش حالت دفاعی میشود.
چطور هموار کمک میکند؟
هموار فضایی فراتر از یک محیط کاری یا آموزشی است؛ جایی که مهارتهای نرم و ارتباط موثر به شکل علمی و کاربردی آموزش داده میشود.
در هموار، با دورهها و کارگاههای تخصصی، روشهای مثل SBI را به صورت عملی تمرین میکنی.
همراه با دیگر فریلنسرها، کارآفرینها و دانشجویان در محیطی همدلانه، مهارتهای ارتباطی و بازخورد دهی سازنده را ارتقا میدهی.
مشاوران هموار به تو کمک میکنند تا نقاط ضعف و چالشهای فردیات را شناسایی و برطرف کنی.
با همراهی هموار، یاد میگیری که چگونه بازخوردت موثر، محترمانه و سازنده باشد؛ بدون آنکه طرف مقابل ناراحت شود یا رابطه آسیب ببیند.
نتیجهگیری
دلخوری و سوء تفاهم بعد از دادن بازخورد، نه فقط باعث استرس تو میشود بلکه روابط کاری و زندگی را هم تحت تاثیر قرار میدهد.
با یادگیری و به کارگیری روش SBI، میتوانی بازخوردهایی بسازی که راهگشا و سازنده باشند.
برای شروع این مسیر حرفهای و آرامشبخش، همین حالا به کانال تلگرام هموار بپیوند و از منابع، دورهها و حمایتهای ما بهرهمند شو.
یادت باشد، هموار فراتر از یک فضاست؛ هموار راه رشد و پیشرفت توست.